Crop: Ένα σημαντικό εργαλείο

Είχα τραβήξει φωτογραφία ενός τοπίου που μου φαινόταν πολύ ωραίο. Γυρίζοντας στο σπίτι και βλέποντας τη φωτογραφία στην οθόνη του υπολογιστή διαπίστωσα ότι δε μου άρεσε καθόλου. Αποτέλεσμα ήταν να την παραμερίσω για αρκετό καιρό. Κάποια στιγμή που ξανάπεσα πάνω της, σκέφτηκα ότι αν έκοβα όλο το δεξί μέρος της φωτογραφίας και αρκετό από το πάνω, η φωτογραφία θα γινόταν πολύ καλύτερη. Μόλις έγινε το cropάρισμα, διαπίστωσα ότι το τοπίο με συγκινούσε περίπου το ίδιο όπως όταν το έβλεπα live. Είχα βρει ξανά το κάδρο που με είχε τραβήξει την πρώτη στιγμή, αλλά είχε χαθεί κάπου στην εκτέλεση της λήψης.

Αυτό είναι ένα μόνο παράδειγμα από πολλές φωτογραφίες που έχω σώσει κατά καιρούς. Η βιασύνη πολλές φορές δε με αφήνει να ρυθμίσω το κάδρο που πραγματικά μου «λέει κάτι» αλλά τραβάω στο περίπου ό,τι βλέπω μπροστά μου. Ευτυχώς σε κάποιες περιπτώσεις το crop μπορεί να διορθώσει το πρόβλημα.

Συγγραφή: Αndreas Langousis

Advertisements

Φωτογραφική κόντρα: DSLR vs smartphone

Canon DSLR

Φτάνοντας σε ένα ωραίο τοπίο όπου έλιωνε ένας παγετώνας και το νερό γινόταν ποτάμι, ξεκίνησα να στήνω το τρίποδο για να βγάλω φωτογραφία. Δεν είχα καν προλάβει να ρυθμίσω τα πόδια του, όταν διαπίστωσα ότι η σύζυγος είχε ήδη απαθανατίσει το τοπίο με το κινητό*. Σκέφτηκα: Κάτσε να βγάλω τη φωτογραφική, να πάρω μια κανονική φωτογραφία!

Συνέχισα με τη ρύθμιση του τριπόδου, έβγαλα τη φωτογραφική, την έδεσα στο τρίποδο και πήρα τη λήψη που ήθελα. Όταν γύρισα στο σπίτι έκανα μετατροπή από raw σε jpg ακολουθώντας το κλασικό workflow που έχω περιγράψει παλιότερα.

Αφού θαύμασα τις φωτογραφίες μου, κοίταξα και τις φωτογραφίες από το κινητό. Τελικά η διαφορά δεν ήταν τόσο μεγάλη όσο θα περίμενα.

Χρησιμοποίησα εξοπλισμό (μηχανή+υπερευρυγώνιος φακός+τρίποδο) που μου έχει κοστίσει γύρω στα 1600 ευρώ, τράβηξα σε raw χρησιμοποιώντας τη μέθοδο ETTR με UniWB για μέγιστη ποιότητα εικόνας, έκανα προσεκτικά τη μετατροπή από raw σε jpg. Στο κινητό ήταν όλα στο αυτόματο και βγήκε απευθείας ένα jpg αρχείο το οποίο δεν έχει πειραχθεί καθόλου. Η διαφορά των δύο φωτογραφιών είναι εμφανής -το κινητό έχει βγάλει τον ουρανό καμμένο-, δεν είναι όμως μεγάλη.  Τα σχόλια δικά σας.

Samsung Smartphone

(* )Δε μιλάμε για κάποιο φθηνό κινητό βέβαια, αλλά για  ένα android smartphone που μας έχει κοστίσει 350 ευρώ στο ξεστοκάρισμα, σχεδόν ένα χρόνο μετά την αρχική κυκλοφορία του. Δεν παύει όμως να είναι κινητό.

Συγγραφή: Αndreas Langousis

Ψηφιακό τουμπάνιασμα

Κάποιοι φωτογράφοι έχουν δώσει νέο νόημα στην έννοια ψηφιακή επεξεργασία, τη χρησιμοποιούν παντού και πάντα στο maximum. Η φωτογραφία με φυσικά χρώματα τείνει να είναι είδος προς εξαφάνιση. Χρόνια τώρα βλέπω συνεχώς φωτογραφίες στα flickr, photo.net, fredmiranda και εσχάτως στο tumblr, δεν αντέχω άλλο να βλέπω ψεύτικα χρώματα και αφύσικες HDR λήψεις. Ήμαρτον πια!

Photo by Allard Schager

Αυτό που μου τη δίνει περισσότερο είναι όταν βλέπω καταπληκτικές φωτογραφίες με φοβερό κάδρο και φωτισμό, τουμπανιασμένες με το φότοσοπ. Μου θυμίζουν τις τηλεοράσεις στα ράφια των καταστημάτων ηλεκτρονικών που τις έχουν σε ειδική ρύθμιση με πειραγμένα χρώματα και άπειρο κοντράστ. Δεν έχει σημασία ποια παίζει καλύτερα, σημασία έχει να τραβάει την προσοχή του πελάτη ένα χρωματιστό υπερθέαμα.

Όταν επεξεργάζομαι τις φωτογραφίες μου -κυρίως για να τις μετατρέψω από raw σε jpg-  έχω στο μυαλό μου την εικόνα που έβλεπα όταν τις τράβηξα. Τις «πειράζω» όσο χρειάζεται για να αναπαράγω αυτή την εικόνα. Μόλις φτάσω στο σωστό σημείο, σταματάω. Αν πάω λίγο παραπάνω πλέον δε μου λέει τίποτε η φωτογραφία, δεν βλέπω αυτό που με είχε παρακινήσει να κάνω το κλικ, δεν είναι δικό μου δημιούργημα.

Αν είσαι κι εσύ φίλος των υπεβολικά κορεσμένων χρωμάτων και των HDR: Δοκίμασε να ασχοληθείς με τη ζωγραφική, η φωτογραφία απλά σε περιορίζει. Δεν υπάρχει λόγος να προσπαθείς να ζωγραφίσεις πάνω από ένα τοπίο, καλύτερα να ζωγραφίσεις εξαρχής το τοπίο αυτό, όπως ακριβώς το θέλεις. Άσε που μπορεί να γίνεις διάσημος με τη ζωγραφική, ενώ με τη φωτογραφία το βλέπω χλωμό.

Συγγραφή: Αndreas Langousis

Μάθε ποιος (φωτογράφος) είσαι

Μια από τις φωτογραφίες που δεν θα είχα βγάλει αν η φωτογραφική μου τσάντα ήταν μεγαλύτερη και πιο βαριά

Με θυμάμαι για αρκετά χρόνια, όταν ετοιμαζόμουν για ταξίδι ή εξόρμηση να ετοιμάζω τη φωτογραφική μου τσάντα βάζοντας μέσα ό,τι είχα και δεν είχα από εξοπλισμό. Το αποτέλεσμα ήταν ένας βαρύς σάκος, εντελώς άβολος στη μετακίνηση. Όσο χρησιμοποιούσα το αυτοκίνητο ήταν όλα καλά, είχα το σάκο στο πορτ-μπαγκάζ και έβγαζα τη μηχανή όποτε χρειαζόταν διαλέγοντας τον κατάλληλο φακό. Το πρόβλημα ξεκινούσε όταν ήθελα να κάνω διαδρομή με τα πόδια ή με άλλο μέσο εκτός του αυτοκινήτου. Το βάρος του σάκου μου ήταν αφόρητο σε σημείο που πολλές φορές δεν έπαιρνα καθόλου τη μηχανή μαζί μου. Φέτος το καλοκαίρι έκανα κάτι που παλιότερα θα μου φαινόταν αδιανόητο, πήρα στις διακοπές τη μηχανή με μόνο ένα φακό. Πήρα και το τρίποδο μαζί μου, αλλά επειδή κοντεύει τα 2 κιλά δεν το κουβάλησα σε όλες μου τις βόλτες, μόνο σε επιλεγμένες.

Φυσικά είχε προηγηθεί μια μεγάλη εσωτερική αναζήτηση -πρέπει να κράτησε περί τα 2 χρόνια- που κατέληξε στο συμπέρασμα πως είμαι φωτογράφος συγκεκριμένου τύπου τοπίων (και πορτραίτων, αλλά είναι άσχετο με το θέμα μας).

Τα τοπία μου αρέσουν με:

• φυσικά χρώματα, ισορροπία λευκού με απόλυτη ακρίβεια, όχι υπερβολικό κοντράστ, όχι υπερβολική επεξεργασία
• να είναι ευρυγώνια ή υπερευρυγώνια η λήψη τους
• επιθυμητή η παρουσία υγρού στοιχείου
• απουσία έντονα χρωματισμένων ανατολών-δύσεων

Ζυγίζοντας όλα αυτά κατέληξα πως για να βγάζω φωτογραφίες που μου αρέσουν δεν χρειάζομαι τίποτε παραπάνω από τον υπερευρυγώνιο 10-22mm φακό μου. Αφαίρεσα από τη μηχανή το κινέζικο grip που έχω μόνιμα βιδωμένο και την κάνει τεράστια, ώστε να χωράει σε μια παλιά top-loaded τσάντα που υπάρχει από την εποχή που είχα μόνο ένα φακό. Αυτό ήταν, μια μικρή σχετικά ελαφριά και ευέλικτη τσάντα που μπορούσα να την πάρω παντού χωρίς ιδιαίτερο κόπο.

Γυρίζοντας από τις διακοπές έκανα τον απολογισμό μου και βγήκε θετικός. Ήταν λίγες οι φορές που αισθάνθηκα πως χρειαζόμουν ένα μακρύτερο φακό και δεν τον είχα. Οι βόλτες που πήρα μαζί μου τη μηχανή ενώ κανονικά θα την είχα αφήσει πίσω, ήταν συγκριτικά περισσότερες. Η μικρή τσάντα μου έκανε μεγάλη διαφορά σε σχέση με το 3κιλο γουρούνι. Πλέον έγινε θεσμός για μένα, εκτός σπιτιού μόνο ένας φακός και μόνο ο ευρυγώνιος.

Συγγραφή: Αndreas Langousis

Γνωριμία με το tumblr

Τον τελευταίο καιρό σκεφτόμουν σοβαρά να φτιάξω ένα blog στο tumblr. Είχα διαβάσει ότι το προτιμούν πολλοί φωτογράφοι γιατί υπάρχει μεγαλύτερο κοινό για να βλέπει τις φωτογραφίες και τελικά το αποφάσισα. Προς μεγάλη μου έκπληξη διαπίστωσα ότι μέσα στο πρώτο μισάωρο οι φωτογραφίες μου είχαν τύχει τεράστιας αποδοχής. Στο πρώτο 24ωρο πιθανολογώ ότι κάποιες φωτογραφίες μου είχαν μεγαλύτερο αναγνωστικό κοινό σε σχέση με 3-6 μήνες έκθεσης στο flickr ή το wordpress. Ήταν τρελό! Μόλις πέρασαν μερικές ημέρες χωρίς να ανεβάσω φωτογραφία κόπασε η πολλή κίνηση, αλλά και πάλι είναι ικανοποιητική. Το συστήνω ανεπιφύλακτα!

Το δικό μου blog είναι το http://mamouhalos.tumblr.com και εκτός από τις παλιές φωτογραφίες που ανέβασα ήδη, θα ανεβάζω και νέες όταν βαριέμαι να γράψω συνοδευτικό κείμενο.

Συγγραφή: Αndreas Langousis

Ανάμεσα σε νερό

 

Από τη μια η λίμνη, από την άλλη η θάλασσα, ανάμεσα η βάρκα. Το τελευταίο φως του ηλιοβασιλέματος μου δίνει την ευκαιρία να πάρω μερικές λήψεις. Στήνω το τρίποδο και δοκιμάζω μερικές γωνίες,  όπως συνήθως η πρώτη είναι αυτή που τελικά μου αρέσει περισσότερο. Υποτίθεται ότι κάθε λήψη έρχεται για να βελτιώσει την προηγούμενη, στην πράξη όμως κάθε απόκλιση από το αρχικό κάδρο παύει να μου θυμίζει τη φωτογραφία που ήθελα να βγάλω. Μπορεί οι επόμενες φωτογραφίες να έχουν καλύτερες ρυθμίσεις για τη φωτεινότητα και το βάθος πεδίου, τους λείπει όμως αυτό το κάτι που μου είχε τραβήξει αρχικά την προσοχή. Αυτή τη διαπίστωση την έχω κάνει εδώ και πολλά χρόνια και συνεχίζω να παίρνω παραπάνω από μία λήψεις σε κάθε θέμα από ανασφάλεια. Ίσως κάποια στιγμή καταφέρω να πείσω τον εαυτό μου ότι μια λήψη μου αρκεί.

Συγγραφή: Αndreas Langousis

Get a life!

Photo by San Diego Shooter

Η φωτογραφία είναι ένα σπορ μοναχικό. Όταν είσαι μόνος σου, χωρίς υποχρεώσεις, έχεις την πολυτέλεια να πηγαίνεις ξανά και ξανά σε κάποιο μέρος που σου έκανε «κλικ» μέχρι να πετύχεις το τέλειο φως. Μπορείς να περιμένεις υπομονετικά μέχρι να φύγουν τα σύννεφα ή μέχρι να δύσει ο ήλιος για να πάρεις την πολυπόθητη λήψη. Μπορείς να πάρεις τα όρη και τα βουνά μέχρι να βρεις το τέλειο θέμα και να το «παλεύεις» ένα δίωρο μέχρι να βεβαιωθείς ότι το έχεις καταγράψει από σωστή γωνία. Μπορείς να τη στήσεις όλη την ημέρα στο δρόμο στο σημείο που έχεις εντοπίσει το τέλειο φόντο μέχρι να περάσει ο κατάλληλος περαστικός που θα δέσει με αυτό. Μπορείς να κάνεις ότι γουστάρεις και στο τέλος να πάρεις την τέλεια, προσεγμένη από όλες τις απόψεις φωτογραφία.

Αν ένας άνθρωπος χρειάζεται τη μοναξιά για τους δικούς του προσωπικούς λόγους, η φωτογραφία είναι η τέλεια δραστηριότητα. Τι γίνεται όμως με τους υπόλοιπους ανθρώπους; Αξίζει να θυσιάσουν τη ζωή τους για μερικές φανταστικές λήψεις; Κάθε άνθρωπος κάνει τις επιλογές του.

Προσωπικά πιστεύω ότι κανένα χόμπι δεν αξίζει τόσο πολύ ώστε να μας απορροφήσει ολοκληρωτικά. Η ζωή είναι τόσο μικρή που δεν έχουμε την πολυτέλεια να τη σπαταλάμε. Μπορούμε να περνάμε πάρα πολύ καλά και να φωτογραφίζουμε τις όμορφες στιγμές μας. Έτσι απλά, χωρίς πολλή σκέψη, μια φωτογραφία της στιγμής. Μπορεί να μην έχει το τέλειο φόντο, θα έχει όμως το τέλειο συστατικό, τη χαρά. Τη δική μας χαρά. Αυτές οι φωτογραφίες είναι που αγαπάμε περισσότερο. Τις μοιραζόμαστε μόνο με τους δικούς μας ανθρώπους, όχι με κριτικούς φωτογραφίας.

Κάποια στιγμή θα βρεθούμε μπροστά σε ένα φανταστικό θέμα και θα το φωτογραφίσουμε. Ακόμη κι αν έχουμε οικογένεια ή υποχρεώσεις και μας πιέζει ο χρόνος, μια αξιοπρεπή φωτογραφία θα τη βγάλουμε. Όσο λιγότερο χρόνο έχεις, τόσο περισσότερο εκπαιδεύεσαι στο να παίρνεις το επιθυμητό αποτέλεσμα σε μια-δυο λήψεις. Αν το φως δεν είναι το κατάλληλο, απλά το ξεχνάς. Κάπου παρακάτω θα βρεθεί άλλο θέμα με το κατάλληλο φως.

Μπορούμε να συνδυάσουμε ζωή με φωτογραφία αρκεί να μη φωτογραφίζουμε με γνώμονα να αποσπάσουμε καλές κριτικές ή να γίνουμε γνωστοί. Να το κάνουμε για την τρέλα μας, για τον εαυτό μας και για την παρέα μας. Η φωτογραφία μπορεί να συνοδεύσει τις όμορφες στιγμές μας.

Συγγραφή: Αndreas Langousis

Workflow: Το «ευαγγέλιο» του φωτογράφου

Το αλεπουδάκι του gimp

Μπορεί σαν φωτογράφοι να κάνουμε παραχωρήσεις σε διάφορα θέματα όπως ο εξοπλισμός μας, υπάρχει ένα θέμα που είμαστε απόλυτοι και το τηρούμε σαν «ευαγγέλιο». Το workflow μας, ή για να είμαστε πιο ακριβείς η διαδικασία σύμφωνα με την οποία ένα ψηφιακό αρχείο που έχει παραχθεί από τη φωτογραφική μας μηχανή καταλήγει στην τελική του μορφή η οποία είναι συνήθως εκτυπωμένη φωτογραφία.

Γιατί το workflow είναι τόσο σημαντικό

Digikam

Κάθε έμπειρος φωτογράφος έχει την ανάγκη την ώρα που κοιτάζει από το σκόπευτρο να «βλέπει» την τελική φωτογραφία η οποία είναι πολύ διαφορετική από την εικόνα που βλέπει εκείνη την ώρα. Ακόμη κι αν τραβήξει τη φωτογραφία, η εικόνα που θα δει στην οθόνη της μηχανής του πάλι θα είναι διαφορετική από την τελική φωτογραφία. Αυτό που μπορεί να βοηθήσει το φωτογράφο στο να οραματιστεί με ακρίβεια την τελική φωτογραφία είναι μια σταθερή διαδικασία επεξεργασίας post processing που να διασφαλίζει ότι αν κάνεις μια δεδομένη φωτογραφική εφαρμογή, θα πάρεις εκτυπωμένο ένα συγκεκριμένο αποτέλεσμα. Αν υπάρχει αυτή η σταθερότητα, μετά από λίγο καιρό ο φωτογράφος αποκτάει εμπειρία και μπορεί να διακρίνει τις φωτογραφίες που δεν αξίζει τον κόπο να τραβήξει. Συνεπώς βγάζει μόνο τις καλές, οπότε γίνεται καλύτερος φωτογράφος.

Σημεία «κλειδιά» ενός workflow

• Βρίσκουμε τα σωστά χρωματικά προφίλ και χρησιμοποιούμε πάντα αυτά.
• Έχουμε καλιμπραρισμένη ή σωστά ρυθμισμένη οθόνη.
• Χρησιμοποιούμε τα κατάλληλα προγράμματα για τη δουλειά που θέλουμε να κάνουμε με κριτήριο να είναι εύχρηστα και γρήγορα.
• Κάνουμε πάντα τις ίδιες κινήσεις, μετά από λίγο καιρό αυτές γίνονται πλέον «αυτόματα» και πετυχαίνουμε υψηλή ταχύτητα επεξεργασίας των αρχείων άρα περισσότερο χρόνο για να είμαστε εκεί έξω και να φωτογραφίζουμε.

Το δικό μου workflow

UFRaw

Ποτέ δεν ήμουν της άποψης ότι πρέπει να χρησιμοποιώ ένα πρόγραμμα για να κάνω όλες τις δουλειές. Βρίσκω σε κάθε πρόγραμμα τι μπορεί να κάνει καλά, εύκολα και γρήγορα και το χρησιμοποιώ μόνο γι’αυτό. Επειδή είμαι οπαδός του ελεύθερου/ανοιχτού λογισμικού έχω στήσει το δικό μου workflow γύρω από το linux. Το χρησιμοποιώ πολλά χρόνια τώρα και έχω καταφέρει να είναι απλό, ακριβές και γρήγορο. Χρησιμοποιώ τη διανομή debian testing με τα εξής προγράμματα:

• ufraw
• gimp
• digikam

Χρησιμοποιώ μόνο αυτά και μόνο με αυτή τη σειρά. Πιο συγκεκριμένα:

1. Κατεβάζω τα raw αρχεία από τη μηχανή μου στον υπολογιστή και τα ανοίγω με το ufraw χρησιμοποιώντας το χρωματικό προφίλ εισόδου 6101_ntl.ICC που έχει κατασκευάσει η Canon για τη μηχανή μου και υπάρχει μέσα στο cd που τη συνόδευε. Gamma έχω 0,45 και linearity 0,10 όπως ακριβώς προβλέπεται από το προφίλ. Για την οθόνη έχω το custom χρωματικό προφίλ που προέκυψε ύστερα από το καλιμπράρισμα της.
2. Στο ufraw δίνω ισορροπία λευκού (white balance) είτε χρησιμοποιώντας ένα λευκό σημείο της φωτογραφίας είτε με το μάτι.
3. Στο ufraw ρυθμίζω φωτεινότητα και κοντράστ μέσω των καμπύλων.
4. Στο ufraw αν χρειάζεται κάνω μετατροπή σε ασπρόμαυρη.
5. Κάνω πάσα τη φωτογραφία στο gimp για να συνεχίσω εκεί την επεξεργασία χρησιμοποιώντας το χρωματικό προφίλ εξόδου ProPhoto, αν και θα ήταν αρκετά ασφαλές να χρησιμοποιήσω το AdobeRGB ή και το sRGB. Η διαφορά τους δεν φαίνεται με το μάτι.
6. Στο gimp χρησιμοποιώ το wavelet denoise plugin σε όλες τις φωτογραφίες που έχουν βγεί με ISO μεγαλύτερο από 400.
7. Στο gimp κάνω όξυνση (sharpening) της φωτογραφίας χρησιμοποιώντας την απλή επιλογή Sharpen επειδή το UnSharp Mask και τα υπόλοιπα είναι πολύ έντονα για τα γούστα μου. Το απλό Sharpen είναι τέλειο.
8. Αυτό ήταν, αποθηκεύω τη φωτογραφία σε jpg με χρωματικό προφίλ sRGB για να είναι συμβατή με τα εκτυπωτικά μηχανήματα και τους browsers, δίνω 100% ποιότητα και πάω στην επόμενη.
9. Αφού αποθηκεύσω σε jpg όλες τις φωτογραφίες του πακέτου έρχεται η ώρα του φοβερού εργαλείου που λέγεται digikam. Το digikam το χρησιμοποιώ για τις τελευταίες διορθώσεις, είναι απίστευτα γρήγορο και βολικό. Το ανοίγω, φορτώνω την πρώτη φωτογραφία του πακέτου και ξεκινάω.
10. Κάνω περιστροφή της φωτογραφίας. Στις 99% των περιπτώσεων είναι στραβός ο ορίζοντας.
11. Κάνω crop κρατώντας την αναλογία που θέλω να εκτυπώσω (συνήθως 3/2).
12. Αν υπάρχει σοβαρό πρόβλημα με παραμόρφωση λόγω ευρυγωνίου κάνω διόρθωση. Αυτό το βήμα συνήθως το προσπερνάω γιατί το βαριέμαι και δεν με ενοχλούν οι παραμορφώσεις, κάποιες φορές που ασχολήθηκα ημιεπαγγελματικά με real estate photography υποχρεώθηκα να το ακολουθήσω.
13. Επαναλαμβάνω τη διαδικασία για κάθε φωτογραφία του πακέτου.
14. Ανεβάζω τις καλές φωτογραφίες σε flickr, 23hq ή σε όποια άλλη online gallery έχω λογαριασμούς.
15. Τέλος. Έχω τελειώσει σε πολύ σύντομο διάστημα επειδή χρησιμοποίησα τα καλά και εύχρηστα στοιχεία από κάθε πρόγραμμα και έκανα καταμερισμό εργασίας.

Συγγραφή: Αndreas Langousis

Πλεονεκτήματα των εξωτερικών φλας Νο2: Φλασομέτρηση, TTL και manual ρύθμιση

Συνέχεια από το προηγούμενο άρθρο Πλεονεκτήματα των εξωτερικών φλας Νο1. Στο σημερινό δεν θα σταθώ τόσο στα πλεονεκτήματα των εξωτερικών φλας όσο θα αναλύσω μερικές βασικές έννοιες που είναι απαραίτητες για τη manual χρήση των εξωτερικών φλας.

Φλασομέτρηση

Φλασόμετρο

Το κύριο χαρακτηριστικό ενός on-camera φλας (ενσωματωμένου ή εξωτερικού) είναι ότι φωτίζει μια συγκεκριμένη περιοχή μπροστά και γύρω από τη φωτογραφική μηχανή ενώ αφήνει εντελώς ανέπαφο το φόντο. Η φωτογράφιση με φλας χρειάζεται μια εντελώς διαφορετική τεχνική από την απλή φωτογράφιση. Για να φωτομετρήσεις το φόντο συνήθως αρκεί η φωτομέτρηση που κάνεις στη φωτογραφία χωρίς φλας, ενώ για να φωτομετρήσεις το θέμα χρειάζεται φλασομέτρηση. Φλασομέτρηση είναι η εύρεση της τιμής ισχύος που θα ανάψει το φλας της μηχανής όταν παραμένουν σταθερές οι τιμές του διαφράγματος και της ευαισθησίας ISO. Η κλίμακα ισχύος σε ένα φλας ξεκινάει από Πλήρη Ισχύ (Full Power) και κάθε φορά που μειώνεται στο μισό υπάρχει διαφορά κατά 1 στοπ στο φως. Σε ένα τυπικό φλας συναντάμε την παρακάτω κλίμακα:  1/1, 1/2, 1/4, 1/8, 1/16, 1/32, 1/64, 1/128 δηλαδή ξεκινάει από Full Power και καταλήγει σε 128 φορές μικρότερη ισχύ που ισοδυναμεί με 7 στοπ λιγότερο φως. Στα καλά (και όχι μόνο) φλας υπάρχουν υποδιαιρέσεις ανάμεσα στα στοπ, πχ μπορούν να αυξομειώνουν την ισχύ τους σε 1/3 στοπ. Η φλασομέτρηση γίνεται με ειδικό φλασόμετρο ή με το αυτόματο σύστημα TTL της φωτογραφικής μηχανής.  Το φλασόμετρο είναι ένας αισθητήρας φωτός που τον τοποθετείς στο σημείο ενδιαφέροντος (συνήθως μπροστά από το πρόσωπο του μοντέλου) και δοκιμάζεις μια φλασιά. Στην οθόνη του φλασόμετρου αναγράφεται η ταχύτητα και το διάφραγμα με δεδομένο ISO που πρέπει να έχει η φωτογραφική μηχανή ώστε να φωτιστεί τέλεια το θέμα με φλασιά ίσης ισχύος.

TTL (through the lens) System

Το TTL είναι ένα σύστημα που εξαναγκάζει το φλας να ρίξει μια προφλασιά και μέσω του φακού της φωτογραφικής μηχανής αξιολογεί το αποτέλεσμα της προφλασιάς στο θέμα, ρυθμίζοντας κατάλληλα την ισχύ της επερχόμενης κανονικής φλασιάς ώστε το θέμα να είναι ιδανικά φωτισμένο. Επειδή κάθε θέμα έχει εντελώς διαφορετικά χρώματα και φωτιστικές συνθήκες υπάρχοντος φωτισμού, είναι σύνηθες το TTL να αποτυγχάνει σε κάποιο βαθμό. Στην περίπτωση αυτή ελέγχεις το ιστόγραμμα στην οθόνη της μηχανής και αυξομειώνεις τη φλασομέτρηση όσο νομίζεις πάνω ή κάτω από την αυτόματη ρύθμιση του TTL. Αν δηλαδή το θέμα σε μια φωτογραφία είναι σκοτεινό, αυξάνεις κατά ένα στοπ τη ρύθμιση της φλασομέτρησης πάνω από την αυτόματη ρύθμιση ώστε στην επόμενη φωτογραφία να έχεις μεγαλύτερη επιτυχία. Αν και πάλι υπάρχει πρόβλημα, προσθέτεις ή αφαιρείς όσο χρειάζεται. Γενικά το TTL είναι το μόνο σύστημα που μπορείς να χρησιμοποιήσεις όταν υπάρχει σοβαρή πίεση χρόνου ή μπορείς να έχεις μόνο μια λήψη από ένα θέμα. TTL εκτός από τα εξωτερικά φλας διαθέτουν και τα ενσωματωμένα φλας σχεδόν όλων των μηχανών.

Κλείδωμα φλασομέτρησης

Σε περιπτώσεις που θέλεις να πετύχεις τέλειο φλασάρισμα με TTL χωρίς μεγάλη προσπάθεια, μπορείς να σημαδέψεις στο σημείο του θέματος που θέλεις να είναι τέλεια εκφωτισμένο (πχ το πρόσωπο του μοντέλου) και να πατήσεις το πλήκτρο του κλειδώματος φλασομέτρησης. Η μηχανή θα ρίξει μια φλασιά και θα υπολογίσει την ισχύ του φλας ώστε στην επόμενη φωτογραφία να γίνει τέλεια εκφώτιση στο σημείο που σημάδεψες. Θέλει προσοχή όμως γιατί αν το σημείο αυτό είναι πιο σκοτεινό από άλλα σημεία κοντά στο θέμα, αυτά θα βγούν καμμένα. Πχ αν σημαδέψεις στο πρόσωπο μελαχρινής γυναίκας ενώ φοράει λευκό φόρεμα, στη συνέχεια το φόρεμα θα υπερφωτιστεί σε άσχημο βαθμό.

Manual Flash

Στη ρύθμιση manual μπορείς να ρυθμίσεις το φλας ακριβώς πόσο φως θα ρίξει στο θέμα. Αυτό σημαίνει ότι θα ρυθμίσεις κατάλληλα τις υπόλοιπες παραμέτρους ώστε το θέμα να φωτιστεί ιδανικά.

• Παράμετροι που επηρεάζουν το φωτισμό του θέματος στη φωτογραφία με φλας:

1. Ρύθμιση ισχύος φλας
2. Διάφραγμα
3. Ευαισθησία ISO

• Παράμετροι που δεν επηρεάζουν το φωτισμό του θέματος στη φωτογραφία με φλας:

1. Ταχύτητα

• Παράμετροι που επηρεάζουν το φωτισμό του φόντου στη φωτογραφία με φλας:

1. Ταχύτητα
2. Διάφραγμα
3. Ευαισθησία ISO

• Παράμετροι που δεν επηρεάζουν το φωτισμό του φόντου στη φωτογραφία με φλας:

1. Ρύθμιση ισχύος φλας

Παρατηρούμε ότι πάντα υπάρχει μια μεταβλητή που μπορεί να μεταβάλει ανεξάρτητα το φωτισμό του θέματος ή του φόντου. Αυτό είναι το κλειδί της μεθόδου φωτογράφισης με φλας: Ανεξάρτητος υπολογισμός φωτισμού για το θέμα και για το φόντο, δηλαδή σαν δύο διαφορετικές φωτογραφίες που τις υπολογίζεις ξεχωριστά αλλά στο τέλος ενώνονται σε μία.

Η manual ρύθμιση του φλας είναι το κλειδί για να περάσουμε στο επόμενο επίπεδο φωτογράφισης. Συνέχεια με την τεχνική υποφωτισμού του φόντου. Αυτή η εφαρμογή είναι πολύ σημαντική γιατί αποτελεί το Α και Ω της φωτογράφισης μόδας και γενικά κάθε φωτογράφισης με μοντέλα (όχι απαραίτητα ανθρώπους) σε εξωτερικούς και εσωτερικούς χώρους.

Συγγραφή: Αndreas Langousis

Πλεονεκτήματα των εξωτερικών φλας Νο1

Όλοι έχουμε παρατηρήσει ότι χρησιμοποιώντας το ενσωματωμένο φλας της μηχανής μας οι φωτογραφίες έχουν μια ιδιαίτερη χροιά:

• Τα χρώματα μοιάζουν ξεπλυμένα.
• Ο φωτισμός είναι ασύμμετρος, ό,τι βρίσκεται μπροστά στη φωτογραφική είναι υπερβολικά φωτισμένο ενώ ό,τι βρίσκεται στις άκρες του κάδρου ή μακρυά είναι σκοτεινό.
• Αν υπάρχουν άνθρωποι, το δέρμα τους έχει ένα περίεργο λευκό χρώμα. Καμία σχέση με το φυσικό χρώμα του ανθρώπινου δέρματος.

Αυτά συμβαίνουν γιατί τα ενσωματωμένα φλας:

• Βρίσκονται σε πολύ μικρή απόσταση από το φακό. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα το θέμα να φωτίζεται με έναν εντελώς επίπεδο φωτισμό που εξοντώνει τα χρώματα και δημιουργεί περίεργες σκληρές σκιές γύρω από το θέμα.
• Δεν καλύπτουν όλο το κάδρο αλλά μόνο ένα μέρος του. Ενώ οι φακοί που χρησιμοποιούμε ζουμάρουν και αλλάζουν εστιακή απόσταση άρα και γωνία λήψης, το ενσωματωμένο φλας δε μπορεί να ακολουθήσει τη γωνία λήψης του φακού και σημαδεύει πάντα στο κέντρο του κάδρου.
• Είναι σχετικά αδύναμα σε ισχύ. Αυτό είναι ένα χαρακτηριστικό που δεν αλλάζει ιδιαίτερα την ούτως ή άλλως κακή απόδοση του ενσωματωμένου φλας.

Πολλές φορές αναγκαζόμαστε να χρησιμοποιούμε φωτεινούς φακούς σε συνδυασμό με υψηλά ISO προκειμένου να τραβήξουμε άφλασα και να μη χρειαστεί να σηκώσουμε το φλας.

Μια λύση είναι η αγορά ενός εξωτερικού φλας. Το τοποθετείς πάνω στη μηχανή, σημαδεύεις και τραβάς τη φωτογραφία. Κοιτάς όλο αγωνία την οθόνη για να επιβεβαιώσεις ότι έκανες καλή αγορά και δεν πέταξες στο βρόντο 200-300 ευρώ. Παγώνεις! Η φωτογραφία με το εξωτερικό φλας είναι ελαφρώς καλύτερη από αυτή με το ενσωματωμένο φλας, αλλά όχι τόσο όσο να δικαιολογεί τα 200-300 ευρώ που έδωσες. Αρχίζεις να διαβάσεις το manual, πηγές στο διαδίκτυο, προσπαθείς να καταλάβεις τι φταίει. Ανακαλύπτεις ότι υπάρχουν κάποιες διαφορές σε σχέση με το ενσωματωμένο φλας:

• Το φαινόμενο των ξεπλυμένων χρωμάτων υπάρχει αλλά δεν είναι τόσο έντονο.
• Ολόκληρο το κάδρο είναι ομοιόμορφα φωτισμένο σε μια δεδομένη απόσταση, πλέον μόνο τα μακρινά σημεία είναι σκοτεινά.
• Η ισχύς είναι μεγάλη, μπορείς να φωτίσεις σωστά κάτι που βρίσκεται μακρυά, αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να υπερφωτίσεις τα κοντινά σημεία.
• Με το High Speed Sync μπορείς να χρησιμοποιήσεις ό,τι ταχύτητα θέλεις, δεν υπάρχει ο περιορισμός του 1/250 sec.
• Μπορείς να χρησιμοποιήσεις συγχρονισμό δεύτερης κουρτίνας.

Τίποτε από αυτά όμως δε μπορεί να σου δώσει το επιθυμητό αποτέλεσμα. Το φλας παραμένει μια μικρή σημειακή πηγή φωτός σε μικρή απόσταση από το φακό που δημιουργεί έναν επίπεδο φωτισμό. Ψάχνεις ακόμη περισσότερο και βρίσκεις τη λύση: Ανάκλαση της κεφαλής σε λευκή επιφάνεια!

Η κεφαλή του εξωτερικού φλας μπορεί να σηκωθεί και να περιστραφεί ώστε να σημαδέψει σε όποιο σημείο επιιθυμείς. Αν στο σημείο αυτό υπάρχει μια μεγάλη επίπεδη επιφάνεια μπορεί να λειτουργήσει σαν ένα νέο φωτιστικό που θα ανακλάσει το φως πίσω στο θέμα. Αυτό έχει μερικά τεράστια πλεονεκτήματα:

• Το νέο αυτό φωτιστικό έχει πολύ μαλακό φως. Όσο πιο μεγάλο είναι (μεγαλύτερη ακτίνα) τόσο πιο μαλακό το φως που ανακλάται.
• Η νέα πηγή φωτός είναι μακρυά από το φακό και σε διαφορετική γωνία.
• Αν σημαδέψεις στο κατάλληλο σημείο μπορείς να φωτίσεις ομοιόμορφα, θέματα που βρίσκονται σε διαφορετική απόσταση μεταξύ τους. Ακόμη και ένα ολόκληρο δωμάτιο μπορεί να λουστεί στο φως από άκρη σε άκρη του.

Η φωτογράφιση με εξωτερικό φλας ανακλώμενο σε επιφάνειες ανοίγει ένα ολόκληρο κόσμο φωτογραφιών μπροστά μας. Οι επιλογές είναι πολλές, τοίχοι, ταβάνια, έπιπλα, τραπεζομάντηλα, t-shirts, η λίστα είναι ανεξάντλητη και εξαρτάται από τη φαντασία του καθενός. Είναι βασικό η επιφάνεια της ανάκλασης να είναι λευκή για να μην ανακλά χρωματιστό φως στη φωτογραφία μας. Αν έχει ένα απαλό χρώμα, κάποιες φορές είναι προτιμότερο να φωτογραφίσουμε με χρωματιστό μαλακό φως αντί για το άμεσο σκληρό φως του φλας. Κάποια στιγμή αναγκάστηκα να «χρησιμοποιήσω» σχετικά σκούρα γκρι γυψοσανίδα επειδή ήταν το μόνο που υπήρχε, το γκρι χρώμα έδωσε μια καλλιτεχνική διάσταση στις φωτογραφίες μου.

Χρησιμοποιώντας τις επιλογές TTL της φωτογραφικής σου μηχανής, το φλας θα κάνει αυτόματη φωτομέτρηση του προσπίπτοντος φωτός πάνω στο θέμα και θα ρυθμίσει την έξοδο του ώστε να έχει την κατάλληλη ισχύ. Δεν χρειάζεσαι κάτι ιδιαίτερο για να ξεκινήσεις, περιστρέφεις την κεφαλή χρησιμοποιώντας βασικές αρχές γεωμετρίας και φυσικής για να υπολογίσεις που ακριβώς θα οδηγήσεις το ανακλώμενο φως, ρυθμίζεις τη φωτογραφική σε TTL και τραβάς τη φωτογραφία. Μπορείς να κάνεις μικρές διορθωτικές αλλαγές στο TTL για βελτιστοποίηση. Αυτό ήταν, με λίγη εξάσκηση μπορείς να πάρεις φανταστικά αποτελέσματα. Τώρα παραδέχεσαι ότι έπιασαν τόπο τα λεφτά που έδωσες για το εξωτερικό φλας.

Θα ακολουθήσουν κι άλλα άρθρα για τα πλεονεκτήματα των εξωτερικών φλας, υπάρχουν πολλές ακόμα χρήσεις τους on camera και off camera.

Επόμενο άρθρο: Πλεονεκτήματα των εξωτερικών φλας Νο2: Φλασομέτρηση, TTL και manual ρύθμιση

Συγγραφή: Αndreas Langousis